Ο τηλεβόας είναι ένα χωνί με μικρό άνοιγμα στην κορυφή και χερούλι για να κρατιέται. Χρησιμοποιείται για να οδηγεί τον ήχο της φωνής προς την κατεύθυνση που στοχεύει ο ομιλητής ώστε να ακούγεται μακριά. Για να είναι ελαφρύ, κατασκευάζεται από ελαφρύ μέταλλο ή ξύλο σε κωνικό σχήμα. Την εποχή των ιστιοφόρων πλοίων χρησίμευε για να επικοινωνούν τα πλοία όταν έπλεαν σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, ή για να ακούγονται οι εντολές του καπετάνιου από το πλήρωμα κατά τους χειρισμούς των ιστίων ιδίως όταν οι καιρικές συνθήκες ήταν κακές.

Η αρχή λειτουργίας του τηλεβόα είναι απλή. Ο ομιλητής εφαρμόζει το στόμα του στη μικρή οπή στην κορυφή της χοάνης και μιλάει δυνατά. Ο ήχος της φωνής του ανακλάται στα εσωτερικά τοιχώματα της χοάνης και οδηγείται σε στενή δέσμη προς την κατεύθυνση που στοχεύει ο ομιλητής. Έτσι η ένταση της φωνής προς την κατεύθυνση του άξονα της χοάνης ενισχύεται σημαντικά.

Ήδη από τους μεσαιωνικούς χρόνους, ο τηλεβόας ήταν γνωστός στους ναυτικούς ως τρόμπα-μαρίνα, μεταφορά από την ιταλική γλώσσα. Υπήρχε μάλιστα και ένα μονόχορδο μουσικό όργανο που παιζόταν με δοξάρι και είχε το ίδιο όνομα επειδή είχε το ίδιο κωνικό σχήμα.

Μετά την ανακάλυψη των μικροφώνων και των μεγαφώνων, οι σύγχρονοι τηλεβόες λειτουργούν με μπαταρίες, αλλά η αρχή λειτουργίας εξακολουθεί να παραμένει η ίδια.

Ο τηλεβόας δεν ενισχύει τον ήχο, απλά μεταφέρει τον ήχο σε μια πιο συγκεκριμένη περιοχή.Όντας κατασκευασμένος από ελαφρύ μέταλλο ή ξύλο σε κωνικό σχήμα (χοάνη) χρησίμευε στο να επικοινωνούν τa πλοία μεταξύ τους ή στο να δίνονται διαταγές-οδηγίες στο πλήρωμα, καθώς η δέσμη του ήχου κατευθυνόταν προς μια κατεύθυνση.

Στα αρχαία χρόνια χρησιμοποιούσαν μεγάλα κοχύλια για την παραγωγή ήχου ή ηχητικών σημάτων. Την εποχή του Μ. Αλέξανδρου εμφανίζεται το ηχητικό χωνί, μια στήλη ύψους 3-4 μέτρων που στο επάνω μέρος της είχε ένα χωνί ενώ λέγεται ότι ο ήχος του μπορούσε να φτάσει και τα 2 χλμ.

Κατά το 17ο αιώνα εμφανίζονται οι πρώτοι ηχητικοί κώνοι σαν βοήθημα για βαρήκοους.

Στους ναυτικούς ήταν γνωστός και ως τρομπαρίνα (τρομπαμαρίνα ή θαλασσινή τρομπέτα) από την αγγλική λέξη trumpet, αφού τους πρώτους τηλεβόες τους ονόμαζαν τρομπέτες ομιλίας (speaking trumpets).