Μια φρεγάτα με όρτσα τα πανιά διασχίζει τη φουρτουνιασμένη θάλασσα. Το ιστιοφόρο σκάφος γέρνει έντονα και τα κύματα αφρίζουν και χτυπάνε με ορμή σε έναν βραχώδη όγκο. Όλη η παράσταση έχει έναν έντονα δραματικό χαρακτήρα. Παντού επικρατεί ένα βαθυκύανο χρώμα, σε ουρανό και θάλασσα, ενώ το ολόγεμο φεγγάρι λάμπει πίσω από τον νεφελώδη ουρανό. Το φως της σελήνης αντανακλά στην αγριεμένη υγρή επιφάνεια και πάνω στους ιστούς, τις αρματωσιές, τις στραλιέρες (τα τριγωνικά πανιά) και τις παρειές, ενώ η υπόλοιπη παράσταση είναι έντονα σκιερή. Η σύνθεση είναι εξαιρετικά ισορροπημένη.

Ο Βολανάκης αγαπούσε ιδιαίτερα να ζωγραφίζει νυχτερινά τοπία και τα απέδιδε πάντα με μια ιδιαίτερα δραματική ατμόσφαιρα. Χρησιμοποιούσε τις χρωματικές τονικότητες για να μπορεί να εκφράσει περισσότερο την αντίθεση μεταξύ φωτός και σκότους, λάμψης και σκιάς. Σε όλες τις περιόδους της καλλιτεχνικής του ζωής φιλοτέχνησε έργα με τις αντανακλάσεις του φεγγαρόφωτου και το βαθύ σκοτάδι της νύχτας. Είναι προφανές ότι η δυσκολία της ζωγραφικής αφήγησης, με ελάχιστη χρωματική γκάμα και τις συνεχείς εναλλαγές στον σκιοφωτισμό αποτελούσε μια πρόκληση για τον έμπειρο ζωγράφο να αποδείξει τις καλλιτεχνικές δεξιότητές του.

Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικά έργα του Βολανάκη με νυχτερινά τοπία: από την περίοδο 1869-1875 «Το νυχτερινό ψάρεμα» της Συλλογής Στ. Στρέιτ, από την περίοδο 1891-1895 «Νύχτα στο λιμάνι του Πειραιά», Συλλογή Αδελφών Παπαλεξανδρή (52x103 εκ.), από την περίοδο 1896-1907 «Το Νυχτερινό» της Τράπεζας της Ελλάδος (78x1,35 εκ.), «Το Νυχτερινό» της Εθνικής Πινακοθήκης, (27x41 εκ.), «Το Νυχτερινό» της Συλλογής Κουτλίδη (24x44 εκ.), και μια σειρά έργων με θέμα «Νυχτερινές πυρπολήσεις», της Συλλογής Κουτλίδη, Κωνσταντινίδη, Φραγκίδη. Στη συλλογή του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη ανήκουν τα έργα: «Η φρεγάτα στο φεγγαρόφωτο», «Το λιμάνι του Βόλου με φεγγαρόφωτο» (1890-1895), «Το λιμάνι του Βόλου με φεγγαρόφωτο» (1895-1900), «Νυχτερινή Θαλασσογραφία», «Το νυχτερινό», «Ψάρεμα με πυροφάνι», «Το λιμάνι του Βόλου τη νύχτα», «Το πυροφάνι», «Ψαρόβαρκες στο φεγγαρόφωτο».