image
H Ναυτική Συλλογή του Π. Κ. Λασκαρίδη
Scrimshaw: Τέχνη των φαλαινοθήρων. (από το δέκατο όγδοο έως τα μέσα του εικοστού αιώνα)
Ημερομηνία: 18ος - 19ος αιώνας
Φωτογραφίες
Πάζλ

"Ως Σκρίμσο (Scrimshaw) καλούμε τα φιλοτεχνημένα οστά, συμπεριλαμβανομένων οδόντων, φαλαινών ή άλλων θηλαστικών, ελεφάντων για παράδειγμα. Αδιευκρίνιστης ετυμολογίας, ο όρος ""σκρίμσο"" συναντάται για πρώτη φορά στα 1826, στο ημερολόγιο του πλοίου ""Κατά τύχη"" (By Chance), για να περιγράψει ακριβώς τα εν λόγω κομψοτεχνήματα. Έκτοτε θεωρείται ο πιο δόκιμος για τη συγκεκριμένη καλλιτεχνική έκφραση.

Αρκετά δημοφιλή από τα μέσα του 18ου έως τα τέλη του 19ου αιώνα, τα σκρίμσο κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη ναυτική ιστορία και τέχνη, πρωτίστως λόγω της χάραξής τους, ζωγραφικής ή σκαλιστής. Κάποια λιγότερο λεπτομερή, άλλα πολύ παραστατικά, τα σκρίμσο είναι καλλιτεχνήματα μοναδικής ιστορικής σημασίας.

Δείγματα ιστορικότητας κοινωνικών στρωμάτων τα οποία σπάνια αφήνουν τα ίχνη τους στο χρόνο, τα σκρίμσο συντελούν στην ανασύνθεση του ιστορικού ιστορικού ιστού ""από κάτω"" (bottom-up approach). Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι συνθήκες που ευνόησαν τη συγκεκριμένη τεχνική ήταν η διαθεσιμότητα μεγάλων ποσοτήτων πρώτης ύλης, αλλά πολύ περισσότερο η ανάγκη για καλλιτεχνική δημιουργία, για έκφραση, και φυσικά ο διαθέσιμος χρόνος των πληρωμάτων των φαλαινοθηρικών κατά τα πολύμηνα ταξίδιά τους.

Τι κι αν οι χαράκτες δεν θα γίνουν ποτέ γνωστοί; Η θεματολογία που επέλεγαν και η κομψότητα ακόμα και των πιο 'ατελών' δειγμάτων, συμπληρώνουν ένα τμήμα της ναυτικής ιστορίας αλλά και της καλλιτεχνικής δραστηριότης της πρώιμης νεοτερικότητας, για το οποίο δύσκολα θα αντλούσαμε πληροφορίες. Είτε πρόκειται για απεικονίσεις πλοίων και σκαφών, είτε για τα ίδια τα κοίτη, είτε για απεικονίσεις ναυτικών ή και αγαπημένων προσώπων ή ακόμα και συμβόλων ""αγάπη"", ""ελευθερία"", ""μη με λησμονείς"" κ.ο.κ., τα θέματα είναι πλήρως εναρμονισμένα με την εποχή. Ειδικά ως προς το τελευταίο, οι κάρτες αντίστοιχης θεματολογίας (forget me not) που κυκλοφορούσαν στην Αγγλία είναι χαρακτηριστικές.

Τα σκρίμσο έχουν απασχολήσει εδώ και δεκαετίες τους ιστορικούς. Υπάρχουν αρκετές δημοσιεύσεις και εμπεριστατωμένοι κατάλογοι. Η συγκεκριμένη χάραξη συνεχίζεται, αλλά όχι φυσικά σε οστά φαλαινών ή άλλων θηλαστικών! Η χρήση αυτών των υλικών έχει απαγορευτεί παγκοσμίως.

Το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη διαθέτει μία από της πλουσιότερες συλλογές σκρίμσο στην Ελλάδα."

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη © 2024 | Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος
Πολιτική Απορρήτου Όροι Χρήσης Συντελεστές